Rodzaje i wybór pił łańcuchowych

Wielu początkujących pilarzy staje przed dylematem: jaką piłę łańcuchową wybrać do swojej pilarki? Wybór jest wyjątkowo duży, a każdy producent posiada w ofercie wiele modeli pił łańcuchowych. Każdy model charakteryzuje się innymi właściwościami i jest odpowiedni do innych rodzajów prac. Artykuł przybliża rodzaje pił łańcuchowych do pilarek oraz opisuje ich właściwości. Sklep E-Drwal posiada w swojej ofercie większość opisanych w artykule pił łańcuchowych. Producentem oferowanych przez nas pił łańcuchowych jest firma Stihl.

Elementy piły łańcuchowej - jak zbudowany jest łańcuch 

Piła łańcuchowa składa się z kilku stałych elementów. Niezależnie od tego jaki typ weźmiemy pod lupę, większość elementów się powtórzy. Wyróżniamy następujące części piły łańcuchowej:

1. ogniwo prowadzące - (nr 1 i nr 5) jego dolna część przesuwa się po bieżni prowadnicy
2. ogniwo łączące - (nr 2) łączy ze sobą ogniwa prowadzące i zęby tnące 
3. ząb tnący - (nr 3 i nr 4) jego górna część zagłębia się w drewnie i wycina z niego kolejne wióry, dzięki czemu piła łańcuchowa zagłębia się w rzazie

Budowa zęba tnącego piły łańcuchowej

Najważniejszym elementem piły łańcuchowej, który w głównej mierze określa, do jakich prac może być wykorzystywana, jest ząb tnący. Jego budowa w zależności od typu piły łańcuchowej w głównej mierze pozostaje taka sama, zmienia się przede wszystkim jego geometria, a co za tym idzie, właściwości tnące, które zostaną opisane w kolejnym punkcie. Tutaj przedstawimy główne elementy zęba tnącego oraz ich funkcje.

1. Podstawa zęba
2. Półka tnąca
3. Krawędź tnąca pozioma
4. Krawędź tnąca pionowa
5. Ogranicznik zagłębienia

Krawędź tnąca pozioma i pionowa są ustawione do siebie pod określonym kątem, który ma kapitalne znaczenie, jeśli idzie o wydajność cięcia. To od niego zależy, czy piła osiągnie odpowiednią efektywność, dlatego zachowanie odpowiedniego kąta między tymi krawędziami jest kluczowe.

Rodzaje pił łańcuchowych - przegląd i opisy

Producenci oferują wiele typów pił łańcuchowych do różnych rodzajów prac oraz drewna. Inna piła łańcuchowa będzie bardziej odpowiednia do rzeźbienia w drewnie, inna do cięcia wzdłużnego, a jeszcze inna do drewna zabrudzonego. Podział i właściwości pił łańcuchowych opiera się przede wszystkim na kształcie zęba tnącego. Wygląd ogniw prowadzących oraz pozostałych elementów piły łańcuchowej zależy od rozwiązań stosowanych przez danego producenta. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze typy pił łańcuchowych. Większość z nich można znaleźć w sklepie E-Drwal.

1. Piła łańcuchowa pełne dłuto (full chisel) - piła łańcuchowa wyróżnia się kanciastym kształtem zęba tnącego, którego ostro zakończona krawędź boczna dobrze wcina się w drewno i zapewnia szybkie, efektywne cięcie, szczególnie w miękkim drewnie drzew iglastych. Łańcuchy typu pełne dłuto są bardziej wrażliwe na zanieczyszczone drewno, przez co szybciej ulegają stępieniu. Ich kanciaty kształt sprawia, że trudniej je naostrzyć słabo wprawionym użytkownikom. Są też bardziej podatne na odbicia (kick-back). Te wszystkie elementy sprawiają, że są polecane przede wszystkim dla użytkowników zaawansowanych oraz zawodowych pilarzy.
2. Piła łańcuchowa pół dłuto (semi chisel) - zęby tnące tej piły łańcuchowej wyróżniają się tym, że mają zaokrągloną krawędź boczną przez co piła tnie wolniej w miękkim drewnie, ale za to zachowuje dłużej dobre właściwości cięcia, szczególnie w twardym, suchym, zmarzniętym i zabrudzonym drewnie, dzięki czemu możliwe jest dłuższe użytkowanie piły, bez przestojów na ostrzenie. Ta piła polecana jest najbardziej do drewna miękkiego, które jest bardziej włókniste. Ponadto piły typu pół dłuto wykazują mniejsze ryzyko odbicia (kick-back) oraz łatwiej je naostrzyć pilnikiem, dlatego są szczególnie polecane dla osób nie pracujących zawodowo pilarkami oraz profesjonalistów świadomych zalet tych pił.
3. Piła łańcuchowa niskoprofilowa - jest to ogólna nazwa dla pił łańcuchowych przeznaczonych dla użytkowników okazjonalnych, którzy mają niewielkie doświadczenie w pracy z pilarkami lub pracują nimi rzadko. Piły niskoprofilowe są używana w większości pilarek o małej i średniej mocy oraz są zwykle wyposażone w elementy poprawiające bezpieczeństwo (zmniejszające wibracje oraz ryzyko odbicia). Większość pił łańcuchowych niskoprofilowych ma ząb tnący typu pół dłuto, dlatego są one bardziej odporne na pracę w zabrudzonym drewnie i są łatwe w ostrzeniu, nawet przez niewprawionych użytkowników. 
4. Piła łańcuchowa do cięcia wzdłużnego - ten typ piły łańcuchowej wyróżnia się innym kątem naostrzenia zęba tnącego, który w tym wypadku wynosi zwykle 10° (w przypadku pił łańcuchowych do standardowych prac jest to zwykle 30°). Ta piła łańcuchowa jest używana w przenośnych tartakach oraz w pracach stolarskich i dekarskich. Piła łańcuchowa do cięcia wzdłużnego wymaga zwykle większej mocy pilarki, gdyż obciążenie oraz długość nieprzerwanej pracy są zwykle większe niż w typowych cięciach. 
5. Piła łańcuchowa do rzeźbienia w drewnie (carving) -  piły łańcuchowe do rzeźbienia odznaczają się bardzo małą podziałką, a co za tym idzie, także małym rzazem. Powinny być stosowane w połączeniu z prowadnicami do carvingu, które wyróżniają się noskiem o bardzo małym promieniu, dzięki czemu jest możliwe wykonywanie precyzyjnych nacięć. Ponadto piły do carvingu są wyposażone w dodatkowe elementy zmniejszające wibracje i ryzyko odbicia.
6. Piła łańcuchowa z zębami z węglika spiekanego (widiowa) - ten typ piły łańcuchowej można zaliczyć do kategorii zawodników klasy ciężkiej, jeśli chodzi o łańcuchy do pilarek. Doskonale nadaje się do drewna zabrudzonego oraz twardego i zmarzniętego. Dzięki niezwykłej wytrzymałości zębów tnących jest w stanie przeciąć o wiele więcej materiału bez ostrzenia, w porównaniu z piłą łańcuchową wykonaną z tradycyjnej stali. Jej dużym mankamentem jest wrażliwość na złamanie i ukruszenie, szczególnie w kontakcie z kamieniami, gwoździami itp. Możliwość naostrzenia daje tylko ostrzarka elektryczna z tarczą diamentową.

Prawa autorskie do artykułu posiada serwis www.e-drwal.com. Kopiowanie i wykorzystywanie artykułu bez pozwolenia właściciela praw autorskich jest zabronione.